TYDZIEŃ KULTURY LUDOWEJ

w naszej szkole

Od 10 października 2022 r. trwają obchody Tygodnia Kultury Ludowej, który będzie poprzedzał Święto Stroju Krakowskiego. Uchwałą rady Gminy Zielonki zostanie on wpisany w działalność szkół w naszej gminie. Jest to doskonała okazja do budowania poczucia przynależności do wspólnoty regionalnej, lokalnej tożsamości oraz do więzi z historią swojej małej ojczyzny. Organizatorem święta jest Izba Regionalna działająca w strukturach Biblioteki Publicznej w Zielonkach. W wielu miejscach w Polsce oznaką wyróżnienia regionu jest m.in. strój. W naszej szkole też została przygotowana ekspozycja strojów krakowskich.

Można ją zauważyć na każdym piętrze, czy to w postaci mapy z zaznaczonymi obrazkami strojów regionalnych, kolorowych zdjęć chłopca i dziewczyny w strojach lub ubranych manekinów w stroje krakowskie.

11 października 2022 r. w sali teatralnej odbyła się żywa lekcja historii z udziałem gości. Uroczystość rozpoczęła Pani Dyrektor Anna Górka, która powitała zaproszonych gości. Byli to: Dyrektor Publicznej Biblioteki w Zielonkach, pan Mariusz Zieliński, radna gminy Zielonki i przedstawicielka Klubu Seniora z Węgrzec, pani Zofia Kot, sołtys wsi Węgrzce i jednocześnie radna gminy Zielonki, pani Magdalena Listoś, przedstawicielka Rady Rodziców, pani Izabela Mól-Truskolaska, przedstawicielka CKPiR w Zielonkach, pani Katarzyna Żak.

Prowadząca uroczystość E. Emerla zwróciła uwagę na szereg działań o charakterze ludowym, podejmowanych w naszej szkole przez nauczycieli i wychowawców. Są to m.in. warsztaty plastyczne, polegające na wykonywaniu z bibuły ozdób typu pajączek, czytanie legend regionalnych lub krakowskich, konkurs plastyczny – Ludowe motywy kwiatowe inspirowane strojem krakowskim, wystawy dotyczące historii stroju krakowskiego w naszej szkole, przybliżanie na zajęciach z wychowawcą twórczości ludowej malarki Katarzyny Gawłowej, związanej z regionem Zielonek, porównywanie wesel – współczesnego i tego ukazanego w filmie A. Wajdy „Wesele” zrealizowanego na podst. dramatu S. Wyspiańskiego pt. „Wesele”, wizyty w Izbie Regionalnej w Zielonkach, w Kulturotece w Bibicach. Uczniowie klas starszych będą mogli przeprowadzić etno-wywiad z babcią lub dziadkiem na temat kultywowania tradycji w naszym regionie.

Spotkanie było okazją do ogłoszenia wyników ankiety, przeprowadzonej przez Samorząd Uczniowski, która dotyczyła posiadania stroju krakowskiego przez

uczniów naszej szkoły i ich rodziców. Ankietowani wypowiadali się na temat posiadania też samych elementów stroju ludowego i sytuacji lub uroczystości , w których w tym stroju występują.

Na szczególną uwagę zasługiwały eksponaty zgromadzone w sali teatralnej, które związane są z życiem codziennym mieszkańców regionu, ich pracą i spędzaniem wolnego czasu, to m.in. narzędzia pracy stolarskiej (strug, piła), hafciarskiej, rolniczej (cep, sierp), do pracy w gospodarstwie – moździerz do rozdrabniania przypraw, żelazko z duszą, stare młynki, gliniane naczynia i wreszcie wytwory pracy rąk ludzkich – owoce i warzywa z pół. Całość uzupełniały polne kwiaty. Dekoracja sali i szkoły była możliwa dzięki zaangażowaniu nauczycieli :pani Małgorzaty Maruszak-Kobas, pani Anny Węgrzynowicz-Szastak, pana Andrzeja Wąsowskego, pani Joanny Otak, pana Macieja Ziobrowskieg, pani Pauliny Popiołek, pana Piotra Figury oraz nauczycieli ze świetlicy szkolnej.

Jako pierwszy prelegent wystąpił pan Jarosław Karwacki, nauczyciel historii i wosu, który w prezentacji o Zielonkach: Zielona sypialnia wielkiego Krakowa wzbogacił wiedzę słuchaczy w ciekawostki dotyczące zaludnienia, umiejscowienia, atrakcyjności regionu gminy. Podkreślał w niej elementy historyczne, zabytki i postacie związane z małą ojczyzną. Opisał herb gminy Zielonki i nawiązał do miejsc upamiętniających czasy zaborów, podkreślając granicę dwóch zaborów: rosyjskiego i austriackiego, które przedstawił na mapie. Ukazane na zdjęciach zabytki, uświadomiły słuchaczom walory naszego regionu.

W dalszej części wystąpił Dyrektor Mariusz Zieliński, który w niezwykle zajmujący sposób opowiadał o historii stroju krakowskiego i wzorze stroju od Zielonek, wyjaśniał różnice w elementach stroju w zależności od zamieszkania w Małopolsce. Tu na przykładzie strojów pani Dyrektor Anny Górki i pani Magdaleny Listoś tłumaczył wzory stroju z Raciborowic i „od Zielonek”. Tłumaczył posługując się mapą, które regiony i od którego roku posiadają strój z tego wzoru. Na kolejnych slajdach mogliśmy zobaczyć liczne zdjęcia strojów damskich i męskich noszonych w różnych porach roku. Na zakończenie Dyrektor Zieliński zaprosił nas w podróż w czasie, gdzie mogliśmy obejrzeć film, przedstawiający uroczystość Bożego Ciała, na którym zwraca uwagę liczba mieszkańców Zielonek uczestniczących w procesji w strojach krakowskich. Podkreślił, że strój regionalny wciąż żyje i nie jest on odkurzany na chwilę i tylko okazjonalnie, lecz jest noszony z dumą przez mieszkańców naszej ojczyzny.

Opracowanie: Eliza Emerla