17 października 2023

Raz na ludowo, nie na galowo…

Raz na ludowo, nie na galowo…TYDZIEŃ KULTURY LUDOWEJ w naszej szkole

Od 13 października 2023 r. trwają obchody Tygodnia Kultury Ludowej, który będzie poprzedzał Święto Stroju Krakowskiego. Uchwałą rady Gminy Zielonki został on wpisany w działalność szkół w naszej gminie. Jest to doskonała okazja do budowania poczucia przynależności do wspólnoty regionalnej, lokalnej tożsamości oraz do więzi z historią swojej małej ojczyzny. Organizatorem święta jest Izba Regionalna działająca w strukturach Biblioteki Publicznej w Zielonkach. W wielu miejscach w Polsce oznaką wyróżnienia regionu jest m.in. strój.
Z tej okazji w naszej szkole również została przygotowana ekspozycja strojów krakowskich.

Można ją zauważyć na każdym piętrze, czy to w postaci mapy z zaznaczonymi obrazkami strojów regionalnych, kolorowych zdjęć chłopca i dziewczyny
w strojach lub ubranych w stroje krakowskie manekinów.

17 października 2023 r. w sali teatralnej odbyła się żywa lekcja historii z udziałem gościa. Uroczystość rozpoczęła Pani Dyrektor Anna Górka, która powitała Pana Zbigniewa Grzyba, propagatora kultury ludowej, inicjatora Festiwalu Godka Krakoska. Dzięki temu festiwalowi stara się wskrzeszać gwarę krakowską. Za działania na rzecz popularyzacji gwary pan Zbigniew Grzyb został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi przez Prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudę.

Prowadząca uroczystość Eliza Emerla zwróciła uwagę na szereg działań o charakterze ludowym, podejmowanych w naszej szkole przez nauczycieli i wychowawców. Są to m.in. warsztaty plastyczne, polegające na wykonywaniu z bibuły ozdób typu pajączek, czytanie legend regionalnych lub krakowskich, konkurs plastyczny – Ludowe motywy kwiatowe inspirowane strojem krakowskim, wystawy dotyczące historii stroju krakowskiego w naszej szkole, przybliżanie na zajęciach z wychowawcą twórczości ludowej malarki Katarzyny Gawłowej, związanej z regionem Zielonek, porównywanie wesel – współczesnego i tego ukazanego w filmie A. Wajdy „Wesele” zrealizowanego na podst. dramatu S. Wyspiańskiego pt. „Wesele”, wizyty w Izbie Regionalnej w Zielonkach, w Kulturotece w Bibicach. Uczniowie klas starszych będą mogli przeprowadzić etno-wywiad z babcią lub dziadkiem na temat kultywowania tradycji w naszym regionie.

Na szczególną uwagę zasługiwały eksponaty zgromadzone w sali teatralnej, które związane są z życiem codziennym mieszkańców regionu, ich pracą i spędzaniem wolnego czasu, to m.in., żelazko z duszą, stare meble, malowane stołki, gliniane naczynia i wreszcie wytwory pracy rąk ludzkich – owoce i warzywa z pół. Całość uzupełniały polne kwiaty. Dekoracja sali i szkoły była możliwa dzięki zaangażowaniu nauczycieli :pani Anny Węgrzynowicz-Szastak oraz nauczycieli ze świetlicy szkolnej.

Dzisiejsza prelekcja różniła się od tej z ubiegłego roku, gdyż tym razem w Tygodniu Kultury Ludowej należało podkreślić walory językowe, dialektu podkrakowskiej okolicy, które mocno wpisują się w dziedzictwo regionu Małopolski. Stąd obecność tak zacnego gościa, który propaguje piękno gwary krakowskiej. Pan Zbigniew Grzyb opowiedział krótko historię swojej edukacji z podkreśleniem, że on jako uczeń posługiwał się wyłącznie gwarą i tak naprawdę dopiero w szkole nauczył się języka polskiego, poprawnej polszczyzny. Omówił swoją działalność, która owocuje różnymi opracowaniami, artykułami o funkcjonowaniu gwary w dzisiejszym czasie. Była okazja, aby zobaczyć fragmenty występów z udziałem starszych i młodszych, którzy odgrywali zabawne scenki posługując się przy tym gwarą. Pan Grzyb opowiadał również o Festiwalu Godki Krakoskiej. Na zakończenie pan Z. Grzyb podkreślił, że gwara krakowska zasługuje na szczególne uznanie i warto ją propagować wśród młodzieży, bo świadczy o dziedzictwie kulturowym Polski. W dowód uznania pan Z. Grzyb otrzymał pamiątkową tarczę naszej szkoły.

Dzięki możliwościom technicznym można było ustawić transmisję tego spotkania na żywo z sali teatralnej, aby inni uczniowie, którzy nie uczestniczyli w nim bezpośrednio, też mieli okazję wysłuchać gościa. Tę techniczną organizację koordynowała pani Monika Sikoń.

 W głównym wejściu do szkoły można było podziwiać wystawę, którą przygotowali nauczyciele bibliotekarzy: panią Ilonę Bańcerowską, pana Piotra Figurę i panią Paulinę Popiołek, gdzie zgromadzono zakładki do książek z motywami ludowymi, ekspozycję opracowań w literaturze popularno-naukowej dotyczącej strojów krakowskich oraz ludowych zwyczajów związanych z regionem. Na uwagę zasługuje konkurs fotograficzny  dla uczniów klas 4-8 pt. „Czytamy na ludowo”,  który polegał na zrobieniu zdjęcia miejsca pejzażu, rzemiosła ludowego lub pracy w polu.

Podejmowane działania, czy spotkania z ważnymi ludźmi sprzyjają rozbudzaniu wśród młodzieży świadomości lokalnego patriotyzmu i propagowaniu wiedzy o zwyczajach i kulturze ludowej w naszym regionie.

Opracowanie: Eliza Emerla